wz. 38

Ostatnia wojskowa maska przeciwgazowa, która została opracowana w okresie II RP. Zgodnie z oznaczeniem, jej produkcję rozpoczęto w 1938 roku i trwała ona aż do niemieckiej inwazji na Polskę. Bardzo krótki okres produkcji spowodował to, że do czasu rozpoczęcia kampanii wrześniowej, wz. 38 nie zdążyła zastąpić masek wz. 32 i R. S. C. oraz wejść do powszechnego użytku w Wojsku Polskim. Szacowana ilość wyprodukowanych egzemplarzy w ostatnich dniach przed wojną wynosiła kilkadziesiąt tysięcy sztuk, co czyni ją dzisiaj jedną z najrzadziej spotykanych masek produkowanych w Polsce. Część twarzowa została dosyć znacznie zmieniona względem wcześniejszej wz. 32 i stanowiła podstawę do późniejszego opracowania maski C2. Do głównych zmian wprowadzonych w wz. 38 należą: zwiększenie średnicy okularów, przebudowa nagłowia, dodanie pełnoprawnej półmaski wewnętrznej i delikatne wysunięcie łącznika gwintowego na zewnątrz maski. Wprowadzenie tych modyfikacji spowodowało, że omawiany model jest dzisiaj zaliczany do ścisłej czołówki najnowocześniejszych i najbardziej zaawansowanych technologicznie masek przeciwgazowych, produkowanych przed wybuchem II Wojny Światowej. Rozpoczęcie niemieckiej okupacji oznaczało przejęcie dużej ilości polskiego sprzętu wojskowego, w tym również środków ochrony przeciwgazowej. Maski wz. 38, obok wz. 32 i C2 znalazły się na wyposażeniu formacji mundurowych III Rzeszy. Duża ilość gotowych elementów, która wciąż znajdowała się w fabrykach, została wykorzystana przy produkcji okupacyjnej wersji znanej jako DM. 2. Stanowiła ona często hybrydę różnych części wymienionych wcześniej trzech masek, połączonych w całość. Do głównych wad konstrukcji wywodzących się od wz. 32, których i w tym modelu nie udało się wyeliminować był zbyt skomplikowany system nagłowia oraz pracochłonność i koszt produkcji. W szczególności drugi z wymienionych czynników wpłynął na to, że maska nie okazała się eksportowym hitem i nie zdobyła szczególnego uznania w swoich czasach.

Zestaw

Filtropochłaniacz oraz rura łącząca nie uległy zmianie względem poprzedniego modelu – oba elementy były dołączane do zestawu zarówno w przypadku wz. 32 jak i wz. 38. W nowej masce zmianie uległa jednak torba nośna. Klapa torby była zamykana za pomocą materiałowego paska, a nie metalowego „knopika” jak w przypadku torby wz. 32 (miało to miejsce w torbach późniejszej produkcji, pierwsze torby były identyczne z wcześniejszymi z poprzedniego modelu). Szczegół ten w znacznym stopniu upodabnia ją do powojennych toreb stosowanych w zestawach z SzM-41M.