Ma-1

Maska przeciwgazowa Ma-1 jest pierwszą polską maską przeciwgazową o przeznaczeniu przemysłowym. Produkowano ją w trzech zasadniczych wersjach od pierwszej połowy lat 50-tych do 1969 roku.
Ma-1 jest maską twarzową z niewymiennym nagłowiem złożonym z dwóch taśm czołowych oraz jednej taśmy bocznej przewleczonej po bokach maski. Wyposażona jest w dwa okrągłe wizjery oraz komorę zaworów z pojedynczym zaworem wydechowym oraz złączem gwintowym Rd 40x4mm. Komora zaworów jest wklejona i dodatkowo owinięta sznurkiem jutowym, zakrytym gumową obręczą.
Symbol handlowy maski Ma-1 to OM-4.

Wersja I

Pierwsza wersja oparta jest na gumie znanej z polskiej maski M-49 (maska typu cywilnego). Osłona zaworu wydechowego ma kształt płaskiego koła z wycięciem na środku. Wewnątrz otworu znajduje się metalowy krzyżyk o prostopadle ułożonych ramionach. Część twarzowa produkowana była z szarej oraz czerwonej gumy. Obręcze wizjerów zabezpieczone są przez ocynk. Produkowana była w I połowie lat 50-tych, do 1954 roku przez Fabrykę Sprzętu Ratunkowego.
Maska była dostarczana do producenta w tekturowym pudełku z jednostronicową instrukcją oraz kilkoma ołówkami przeciwpotnymi w drewnianych pudełeczkach.
Instrukcja wymienia jedynie dwa rozmiary maski - średni (S) oraz duży (D), jednak występują również egzemplarze w rozmiarze małym (M). W rzeczywistości maska była produkowana w czterech rozmiarach, których oznaczenia były odlewane na gumie wewnątrz części twarzowej, pomiędzy wizjerami. 1 odpowiada rozmiarowi małemu, 2 średniemu, a 3 oraz 4 dużemu.

I wersja Ma-1 - widok od przodu

I wersja Ma-1 - widok od boku

I wersja Ma-1 - widok od tyłu

I wersja Ma-1 - komora zaworów

stemple tuszowe - symbol FSR oraz oznaczenie rozmiaru

oznaczenia odlane na gumie - rozmiar oraz numer seryjny lub partii

Maska z filtrem przeciwpyłowym - popularne akcesorium kompletowane z tą wersją

ołówek przeciwpotny w pudełku

Maska znajdowała się na stanie co najmniej jednej jednostki wojskowej, oznaczona jako "Maska ochronna do pracy w pyle". Była to jednostka nr 1829 - Centralna Składnica Sanitarna. Nie jest znane udokumentowane użycie Ma-1 przez żołnierzy.

Wersja II

W drugiej wersji Ma-1 zmieniono gumowy element części twarzowej - został on skopiowany z radzieckiej maski M-49. Konstrukcja komory zaworów pozostała bez zmian. Sznurek przy komorze zaworów osłonięty jest gumową obręczą znaną z I wersji Ma-1. Wersja ta była produkowana od 1955 roku do bliżej nieokreślonego momentu, prawdopodobnie do końca lat 50-tych przez Fabrykę Sprzętu Ratunkowego. Gumowy element części twarzowej produkowany był przez Zakład nr 105.
Maska była produkowana w trzech rozmiarach. Oznaczenia rozmiarów były odlewane na zewnętrznej części maski i miały postać cyfry zamkniętej w okręgu.

II wersja Ma-1 - widok od przodu

II wersja Ma-1 - widok od boku

II wersja Ma-1 - widok od tyłu

II wersja Ma-1 - komora zaworów

oznaczenia odlane na gumie:
A- rozmiar; B - numer formy; C - producent gumy; D - data produkcji gumy

Wersja III

Ostatnia wersja Ma-1 różni się od poprzedniej osłoną zaworu wydechowego - ma ona postać grubookiego sitka. W tej wersji gumowa obręcz osłaniająca sznurek przy komorze zaworów ma kolor czarny. Znane są egzemplarze z kadmowanymi obręczami wizjerów. Produkowana była w latach 60-tych do 1969 roku przez Fabrykę Sprzętu Ratunkowego i Lamp Górniczych FASER. Gumowy element części twarzowej produkowany był przez Zakład nr 95.
Maska była dostarczana do użytkownika w worku polietylenowym z instrukcją w formie książki, etykietą producenta oraz ołówkiem przeciwpotnym w plastikowym pudełku.
Wewnątrz maski powinny znajdować się dwa stemple z datami: jeden z numerem producenta gumy oznaczający datę produkcji gumy oraz drugi bez numeru producenta oznaczający datę produkcji maski.
Wersja ta jest często błędnie określana jako Ma-1M.

III wersja Ma-1 - widok od przodu

III wersja Ma-1 - widok od boku

III wersja Ma-1 - widok od tyłu

III wersja Ma-1 - komora zaworów

oznaczenia odlane na gumie

Maska z pochłaniaczem M16

ołówek przeciwpotny w pudełku